Fala - nad morzem

Stanisław Kujot

23 maj 2012r.

Stanisław Kujot znany jest przede wszystkim jako jeden z nielicznych historyków zajmujących się wczesnymi dziejami Pomorza. Jego Dzieje Prus Królewskich, składające się z sześciu tomów i doprowadzone do roku 1380, to praca wybitna, do dziś stanowiąca podstawę dla badaczy tej dziedziny. Mało kto jednak zna twórczość beletrystyczną Kujota, powieści i opowiadania historyczne, jak Głowa świętej Barbary. Powieść z przeszłości Pomorza (Chicago 1888, Pelplin 1895) czy Pierwsze nawrócenie Prusaków. Powieść z XIII stulecia, a także utwory współczesne mu, wśród nich: Ze zdrowego pnia. Powieść z naszej biedy (Bytom 1891). Pisał je pod pseudonimem Stanisława Kostki i przeznaczał dla ludu, któremu w ten sposób pragnął przybliżyć dzieje ziemi rodzinnej. Urodził się 13 listopada 1845 roku w Kiełpinie pod Tucholą, w rodzinie nauczycielskiej. Uczęszczał do gimnazjum w Chojnicach i Chełmnie, studia teologiczne odbył w Pelplinie. Historię, literaturę, języki starożytne, filozofię studiował kolejno w Munster i w Berlinie. Przez dwadzieścia jeden lat wykładał w progimnazjum biskupim w Pelplinie, zajmując się jednocześnie pracą naukową i pisarską. Następnie zamieszkał na probostwie w Grzybnie. Tam, mimo ciężkiej choroby, pracował nieprzerwanie, obłożony książkami i manuskryptami. Zmarł 5 grudnia 1914 roku. Ksiądz Stanisław Kujot był współzałożycielem i długoletnim prezesem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, redaktorem jego wydawnictw, autorem wielu rozpraw naukowych, wydawcą źródeł. Obecnie towarzystwo to przygotowuje monografię jego życia i twórczości. Twórczości, która obok wiedzy demonstruje bogatą, piękną, obrazową polszczyznę, która właśnie w szkicach historycznych objawia talent pisarski.

kaszuby, kaszuby, nad morzem